Η εξόρυξη βαθέων υδάτων έχει σοβαρές συνέπειες για το θαλάσσιο οικοσύστημα

Απαιτούνται συγκεκριμένα μέτρα για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος

Η αυξανόμενη παγκοσμιοποίηση και η μεγαλύτερη χρήση υλικών υψηλής τεχνολογίας αύξησαν τη ζήτηση για σπάνια μέταλλα. Έτσι, η αναζήτηση κοιτασμάτων μεταλλεύματος από τη βαθιά θάλασσα γίνεται όλο και πιο σημαντική. Ως αποτέλεσμα, οι αιτήσεις για άδειες εξερεύνησης που υποβάλλονται στη Διεθνή Αρχή Βυθού (ISA) έχουν τριπλασιαστεί τα τελευταία πέντε χρόνια.

Τι περιβαλλοντικούς κινδύνους θα είχε η εξόρυξη μεταλλικών πρώτων υλών από τη βαθιά θάλασσα και πώς μπορεί η εξόρυξη να γίνει όσο το δυνατόν πιο φιλική προς το περιβάλλον; Τα ερωτήματα αυτά συζητήθηκαν από ερευνητές από έντεκα ευρωπαϊκές χώρες στο πλαίσιο του έργου «MiningImpact». Τα ευρήματά τους και οι αξιολογήσεις τους έχουν δημοσιευθεί τώρα σε άρθρο στο διεθνές περιοδικό Science.

Η βαθιά θάλασσα επιφυλάσσει ακόμα εκπλήξεις για την επιστήμη. Έτσι, μέχρι τώρα, υπάρχει μια κοινή αντίληψη ότι οι μεγάλοι βυθοί βαθέων υδάτων στον κεντρικό Ειρηνικό είναι πολύ ομοιόμορφοι και αραιοκατοικημένοι. Αυτό είναι ένα λάθος, όπως ανακάλυψαν οι ερευνητές στο έργο MiningImpact: Η οικολογική ποικιλομορφία των βυθών βαθέων υδάτων είναι τεράστια, ειδικά σε περιοχές με πολλούς όζους μαγγανίου που βρίσκονται στον πυθμένα του ωκεανού.

Οζίδια μαγγανίου δεν αποτελούνται μόνο μαγγανίου, αλλά εκτός από τον σίδηρο υπάρχουν και πολυπόθητα μέταλλα, όπως ο χαλκός, το κοβάλτιο ή το νικέλιο. Υπάρχει ένα πολύ ιδιαίτερο και εύθραυστο οικοσύστημα γύρω από τα οζίδια μαγγανίου και θα καταστρεφόταν σε μεγάλη κλίμακα εάν η περιοχή εξορυσσόταν. Αποτελείται από πολύ διαφορετικούς στους κόνδυλους κολλημένους αλλά και κινητούς οργανισμούς. Η αναγέννηση του οικοσυστήματος θα χρειαζόταν πολλές δεκαετίες έως εκατοντάδες χρόνια. Για την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητάς τους, είναι απαραίτητα τα προληπτικά μέτρα, σύμφωνα με τους επιστήμονες.

Συστήνουν τη δημιουργία προστατευόμενων ζωνών συγκρίσιμων με τις περιβαλλοντικές συνθήκες και τις κοινότητες ειδών σε μελλοντικές περιοχές εξόρυξης. Επιπλέον, απαιτούνται πρόσθετες προστατευόμενες περιοχές εντός των περιοχών άδειας. Σύμφωνα με τους συγγραφείς, υπάρχουν ήδη τεχνολογίες για την παρακολούθηση της εξόρυξης βαθέων υδάτων, αλλά είναι απαραίτητη η αντίστοιχη μεταφορά γνώσης μεταξύ της βιομηχανίας και της επιστήμης καθώς και η τυποποίηση των διαδικασιών εξερεύνησης.

Τα μέτρα εξετάζονται στο ιδίως στη Διεθνή Αρχή για τον Βυθό (ISA). Διαχειρίζεται τους πόρους του βυθού στα διεθνή ύδατα εκτός των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (200 ναυτικά μίλια) μεμονωμένων κρατών. Η συμφωνία υποχρεώνει επίσης την ISA να διασφαλίσει την αποτελεσματική προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος από τις πιθανές συνέπειες της θαλάσσιας εξόρυξης. Συγκεκριμένοι περιβαλλοντικοί κανονισμοί για την προστασία και τη διατήρηση του περιβάλλοντος βαθέων υδάτων, συμπεριλαμβανομένης της βιοποικιλότητας και της οικολογικής ακεραιότητάς τους, δεν έχουν ακόμη συμφωνηθεί από τον ISA. Ωστόσο, οι συντάκτες της μελέτης είναι αισιόδοξοι ότι τα ευρήματά τους θα προστεθούν στο τρέχον έργο του οργανισμού.